Balans en toelichting

GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING   

Inleiding   

De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) daarvoor geeft.   

Grondslagen voor de waardering   

De waardering van de activa en de passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden.   

De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het    opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.   

Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar wordt gesteld.   

Met betrekking tot de verwerking van de algemene uitkering heeft de commissie BBV een stellige uitspraak gedaan. Deze uitspraak houdt in dat in de jaarrekening de algemene uitkering wordt opgenomen conform de in het jaar laatst gepubliceerde accresmededeling, die doorgaans is opgenomen in de septembercirculaire van het boekjaar.   

Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben.    
Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks   terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume, worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden en overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken.   

Immateriële vaste activa   

Conform de notitie grondbeleid 2019 van de commissie BBV kunnen voorbereidingskosten die worden gemaakt in de periode vóórdat de grondexploitatie wordt vastgesteld door de gemeenteraad, nog niet op onderhanden werk worden geactiveerd wanneer de betreffende BIE nog niet door de raad is vastgeteld. Deze kosten kunnen op basis van artikel 34 van het BBV worden geactiveerd als immateriële vaste activa onder de volgende voorwaarden:   

1. De kosten moeten passen binnen de kostensoortenlijst van het Bro; en   
2. De kosten mogen maximaal 5 jaar geactiveerd blijven staan onder de immateriële vaste activa.    

Na maximaal 5 jaar moeten de kosten hebben geleid tot een actieve grondexploitatie dan wel worden afgeboekt ten laste van het jaarresultaat;   

3. Plannen tot ontwikkeling van grond waarvoor de voorbereidingskosten worden gemaakt moeten bestuurlijke instemming hebben, blijkend uit een raadsbesluit of - indien gedelegeerd - een collegebesluit.   

Materiële vaste activa   

Investeringen met economisch nut   
Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investerings- bijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht. Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven.   

Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut Investeringen met een maatschappelijk nut worden, evenals investeringen met een economisch nut, geactiveerd en over de verwachte toekomstige gebruiksduur afgeschreven. De verplichting om alle    investeringen te activeren volgens de nieuwe methode geldt alleen voor investeringen die vanaf het    begrotingsjaar 2017 worden gedaan.   

Conform de notitie grondbeleid 2019 van de commissie BBV zijn NIEGG en bouwgronden in exploitatie (BIE) die per 1 januari 2016 uit exploitatie zijn genomen, op basis van een overgangsbepaling tegen de boekwaarde per 1 januari 2016 (ingangsdatum Wijzigingsbesluit) geherrubriceerd naar de materiële vaste activa. Deze overgangsbepaling heeft een looptijd van 4 jaar.
Uiterlijk 31 december 2019 zal een toets plaatvinden op de marktwaarde van deze gronden tegen de geldende bestemming op het moment van de marktwaardetoets. Wordt daarbij een duurzame waardevermindering vastgesteld, dan zal dat uiterlijk 31 december 2019 leiden tot een afwaardering   
van deze gronden. Deze overgangsregeling geldt voor complex "Steegsche Velden Noord".   
In de notitie "Grondbeleid in begroting en jaarstukken van 2019" heeft de commissie BBV de categorie "warme gronden" geïntroduceerd. Hieraan is door de commissie een aantal cumulatieve voorwaarden verbonden.   

De gronden voor de ontwikkeling van complex Steegsche Velden Noord voldoen aan de cumulatieve voorwaarden.   
Dit betekent dat de gronden per 31-12-2021 blijven gewaardeerd tegen de bestaande boekwaarde en dat afwaardering niet aan de orde is.   

Financiële vaste activa   

Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en overige verbonden partijen, leningen u/g en overige   uitzettingen zijn tegen nominale waarde opgenomen. Zo nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht.   

Participaties in het aandelenkapitaal van BV's of NV's zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs van de aandelen of lagere marktwaarde. Bijdrage in activa van derden zijn opgenomen tegen het bedrag van de verstrekte bijdrage verminderd met de afschrijvingen.   

Van een deelneming is krachtens artikel 1 lid d BBV sprake als de gemeente participeert in het aandelenkapitaal van een NV of BV.   

Afschrijvingen   

De afschrijving geschiedt onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar volgens de lineaire afschrijvingsmethode.    
De afschrijving vangt aan in het jaar volgend op het jaar waarin het kapitaalgoed gereed komt of wordt aangeschaft.   
De afschrijvingsduur is afgestemd op de economische levensduur.    

De afschrijvingstermijnen zijn conform de Financiële Verordening 2020 welke op 27 januari 2020 is vastgesteld.   

Afschrijvingen vinden plaats volgens de afschrijvingstermijnen in onderstaande tabel.

Aan de investeringen wordt geen rente toegerekend.   

Voorraden   

De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden   toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijpmaken) alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten.    

Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien aan onderstaande voorwaarden is voldaan:   
1. Het resultaat op de grondexploitatie kan betrouwbaar worden ingeschat.   
2. De grond (of het deelperceel) moet zijn verkocht.   
3. De kosten zijn gerealiseerd (winst wordt naar rato van de realisatie gerealiseerd).   

Gerede producten worden gewaardeerd tegen de kostprijs of tegen de marktwaarde indien de marktwaarde lager is dan de kostprijs. Dat laatste doet zich vooral voor indien voorraden incourant worden.   

Vlottende activa   

Vorderingen worden opgenomen tegen de nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid.   
De voorziening debiteuren wordt deels dynamisch (publiekrechtelijke debiteuren) en deels statisch (private debiteuren) bepaald.    
De voorziening voor debiteuren - soza wordt statisch bepaald op basis van de geschatte inningskansen.   

Voorzieningen   

Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies, met uitzondering van de voorziening uitkeringsverplichtingen voormalig personeel.   

De voorziening uitkeringsverplichtingen voormalig personeel betreft de pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders. Deze voorziening is tegen de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. Hierbij zijn de sterftetabellen GBM/GBV 14-19 met rekenrente 0,528% gehanteerd.   

De onderhoudsegalisatievoorzieningen zijn gebaseerd op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen uiteen zijn gezet.   

Vaste schulden   

Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, verminderd met gedane aflossingen.    
De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer.   

Vlottende passiva   

Vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.   

Resultaatbepaling   

Het resultaat is bepaald door het verschil tussen de opbrengsten en alle hiermee verbonden aan het    verslag toe te rekenen kosten.   

Het gerealiseerde resultaat wordt afzonderlijk in de balans opgenomen. De bestemming van het resultaat vindt plaats nadat de jaarrekening is vastgesteld.   

Borg- en garantstellingen   

Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is onder de 'Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen' het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen.   

Eigen bijdragen op grond van de WMO

Met betrekking tot de eigen bijdragen die het CAK int en aan de gemeenten afdraagt geldt op basis van de Kadernota rechtmatigheid 2017 van de commissie BBV het volgende. Gemeenten kunnen op basis van de overzichten van het CAK wel de aantallen personen, soort en omvang van de zorgverlening beoordelen met de eigen WMO-administratie. Probleempunt is dat door het ontbreken van inkomensgegevens op deze overzichten de informatie over de eigen bijdrage ontoereikend is om als gemeente de juistheid op persoonsniveau en volledigheid van de eigen bijdragen als geheel te kunnen vaststellen. Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dat betekent dat door de gemeenten geen zekerheden over omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen worden verkregen als gevolg van het niet kunnen vaststellen van de juistheid op persoonsniveau, zoals hiervoor is toegelicht.

Toelichting op de balans per 31 december 2021 (bedragen  x € 1.000)
Activa
Vaste activa
Immateriële vaste activa

NIEGG’s en BIE’s die per 1 januari 2016 uit exploitatie zijn genomen konden zonder afwaardering worden omgezet naar de materiële vaste activa tegen de boekwaarde per 1 januari 2016 (ingangsdatum wijzigingsbesluit BBV van 5 maart 2016). Deze overgangsbepaling heeft een looptijd van 4 jaar. Uiterlijk 31 december 2019 moet een toets plaatsvinden op de marktwaarde tegen de geldende bestemming (marktwaardetoets) van NIEGG’S en BIE’s die per 1 januari 2016 uit exploitatie zijn genomen en zijn overgeboekt naar de materiële vaste activa. Wordt daarbij een duurzame waardevermindering vastgesteld, dan moet dat uiterlijk 31 december 2019 leiden tot een afwaardering van deze gronden. Deze overgangsregeling geldt voor complex 'Steegsche Velden Noord'. In de notitie 'Grondbeleid in begroting en jaarstukken (2019)' heeft de commissie BBV de categorie 'warme gronden' geïntroduceerd. Hieraan is door de commissie een aantal cumulatieve voorwaarden verbonden. De gronden voor de ontwikkeling van complex Steegsche Velden Noord voldoen aan de cumulatieve voorwaarden. Dit betekent dat de gronden per 31-12-2021 blijven gewaardeerd tegen de bestaande boekwaarde en dat afwaardering niet aan de orde is.

Steegsche Velden Noord
Per 1 januari 2016 bedroeg de boekwaarde € 1.773.000 en deze is opgenomen onder boekwaarde van de gronden en terreinen. Zie bovenstaande toelichting: de gronden voldoen aan de cumulatieve criteria voor 'warme gronden' en zijn bestemd voor gemeentelijke gebiedsontwikkeling. Mutaties op deze boekwaarde worden (maximaal 5 jaar) verantwoord onder immateriële vaste activa. De voorbereidingskosten uit 2016 zijn in 2021 afgewaardeerd en ten laste van het jaarresultaat gebracht. Op 7 maart 2022 heeft de raad de grondexploitatie Steegsche Velden Noord vastgesteld.

Materiële vaste activa

De investeringen met een economisch nut kunnen als volgt worden onderverdeeld:

De investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven kunnen als volgt worden onderverdeeld:

De bijdragen van derden betreft de rioolheffing.

Het restant van de investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut bestaat uit de reconstructie van diverse wegen en fietspaden waaronder de Zandstraat, Fabrieksweg en Oirschotseweg. Tevens is er geïnvesteerd in de aanleg van slijtlagen op diverse wegen en ten slotte is er geïnvesteerd in plantsoenen in diverse wijken en bomen in het buitengebied.

De bijdragen van derden bestaat grotendeels uit een bijdrage van het ministerie van I & W in het kader van de verkeersveiligheid ad € 350.000.

Financiële vaste activa

De deelnemingen betreffen aandelen in Brainport BV en aandelen NV BNG.

Vlottende Activa

Voorraden

Bouwgrond in exploitatie (BIE)

De voorziening is een waarde correctie op de post voorraden, bouwgrond in exploitatie. Wanneer een verliesvoorziening groter is dan de boekwaarde van de onderliggende bouwgrond in exploitatie, dan dient het restant van de voorziening dat niet kan worden gesaldeerd met de boekwaarde van de bouwgronden, aan de passiefzijde van de balans onder de voorzieningen te worden gepresenteerd. Bovenstaande is het geval bij Dijkstraten. De verliesvoorziening is groter dan de boekwaarde per 31-12. Het meerdere ad € 922.500 is als voorziening aan de passiefzijde van de balans gepresenteerd. De totale verliesvoorziening bedraagt daarmee € 23.135.000.

De waardering van de bouwgronden in exploitatie (BIE) per 31 december 2021 is gebaseerd op de geactualiseerde grondexploitaties per 1 januari 2022 en de uitkomsten van de door de gemeente uitgevoerde risicoanalyses. Dit betreft de beste inschatting op dit moment die omgeven is door de nodige risico's, aannames en veronderstellingen die periodiek (jaarlijks) worden herzien. Deze periodieke herziening kan - mede gezien de afhankelijkheid van de marktomstandigheden - leiden tot een aangepaste waardering van de gronden in exploitatie en de hiermee samenhangende voorziening voor verlieslatende grondexploitaties.

Molenstraat
In 2021 zijn voornamelijk plankosten gemaakt. Er is namelijk een nieuw bestemmingsplan in voorbereiding voor de twee resterende kavels waarin een groter bouwprogramma (een aantal appartementen) is opgenomen. Pas als hierover een besluit is genomen, kan de grondexploitatie hierop aangepast worden. Tot die tijd is het uitgangspunt de uitgifte van twee kavels in 2022 en is de verwachte einddatum 31-12-2022. Aan het woonrijp maken van de openbare ruimte rond deze kavels zijn nog enkele kosten verbonden, maar het merendeel van de kosten is reeds gemaakt. De restant kosten en te realiseren opbrengsten zijn geïndexeerd. Dit, in combinatie met de gemaakte kosten aan het bestemmingsplan, leiden tot een nadeliger saldo op de grondexploitatie: € 439.331 netto contante waarde per 1-1-2022. Hiervoor is conform de BBV een voorziening gevormd.

Dijkstraten
In 2021 zijn alle kavels van de laatste fase 5 (107 kavels) verkocht. IKC Platijn is in gebruik genomen. Fase 1, 2 en 3 zijn inmiddels geheel woonrijp gemaakt. In fase 3 en fase 1 zijn nog appartementencomplexen te realiseren. De ontwikkeling hiervan is nog niet gestart. In fase 3 resten nog 2 uitgeefbare kavels voor eengezinswoningen. In totaal zijn er circa 646 woningen gepland, waarvan er inmiddels 604 zijn verkocht en gerealiseerd. Er moeten dus nog circa 42 woningen gebouwd worden. Het plan heeft een looptijd tot en met 2024 en is een jaar langer dan vorig jaar ingeschat vanwege de lastige verkoopprocedure voor een van de appartementencomplexen. In de geactualiseerde grondexploitatie wordt een nadelig saldo geraamd van € 8.112.272 (NCW per 1-1-2022). Voor het verlies is in de jaarrekening 2021 een voorziening getroffen ter grootte van dit bedrag.

Steegsche Velden Oost fase A
In plan Steegsche Velden Oost fase A zijn in 2021 geen kavels verkocht. Het plan is nagenoeg helemaal bouwrijp gemaakt. Er moeten nog 12 kavels worden verkocht. Een deel van deze kavels wordt omgezet naar andere typologieën woningen. Hiervoor is een wijziging van het bestemmingsplan noodzakelijk. Dit bestemmingsplan is in de raadsvergadering van 7-3-2022 vastgesteld. De resterende kavels worden in 2023 verkocht. Vervolgens wordt het woonrijpmaken in 2024 afgerond. Dit betekent dat de looptijd van het plan met 2 jaar is verlengd. In de geactualiseerde grondexploitatie wordt een nadelig saldo geraamd van € 2.642.478 (NCW per 1-1-2022). Conform BBV is hiervoor een voorziening getroffen.

Centrumplan
In 2021 zijn voornamelijk plankosten gemaakt. De uitgifte van gronden in ontwikkelvek 2 is in 2025 gefaseerd (1 jaar later gefaseerd dan in voorgaande grex). Dit is het gevolg van het onderzoek naar de scenario's voor de nieuw/verbouw van het gemeentehuis. Na realisatie van de opstalontwikkeling kan het resterende gebied woonrijp worden gemaakt (2026/2027). In de geactualiseerde grondexploitatie wordt een nadelig saldo geraamd van € 4.151.286 (NCW per 1-1-2022). Conform BBV is hiervoor een voorziening getroffen.

Aarlesche Erven
De grondexploitatie voor plan Aarlesche Erven is door de raad op 17-6-2019 vastgesteld (gelijktijdig met het bestemmingsplan). Met ingang van 2019 kwalificeert het plan daarom als BIE. In het plan is het volgende programma opgenomen: 880 woningen, een school en een collectieve pluk/fruittuin. Het bouwrijp maken van fase 1 is in 2020/2021 gerealiseerd. De eerste uitgifte van gronden is gepland voor 2022. Het plan heeft een looptijd tot en met 2031. In de geactualiseerde grondexploitatie wordt een nadelig saldo geraamd van € 7.789.578 (NCW per 1-1-2022). Conform BBV is hiervoor een voorziening getroffen.

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

Vorderingen op openbare lichamen
Dit betreft met name de afwikkeling van het BTW compensatiefonds 2021 voor € 4.857.680.

Rekening-courant verhoudingen met het Rijk
De Wet Schatkistbankieren verplicht openbare lichamen om hun overtollige middelen aan te houden in ’s Rijks schatkist (met uitzondering van een drempelbedrag). Het drempelbedrag voor gemeente Best bedraagt in 2021 € 629.000 (gemiddeld per kwartaal). Indien er op dagbasis meer op de bankrekeningen staat dan € 629.000, dan wordt het meerdere afgeroomd t.g.v. de schatkist.

De gemeente Best heeft gemiddeld per kwartaal de volgende bedragen op dagbasis buiten ‘s Rijks schatkist gehouden:

Rekening-courant verhoudingen met niet-financiële instellingen
Deze post bevat de rekening-courantverhoudingen met het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (Svn) in het kader van starters- en duurzaamheidsleningen, en de kwaliteitsimpuls bestaande particuliere woningvoorraad.

Overlopende activa

'In onderstaand overzicht wordt per reserve het doel van de reserve beschreven.

* Zie toelichting onder voorraden over de de vorming van de verliesvoorziening aan de passiefzijde van de balans.

In 2021 zijn geen nieuwe langlopende geldleningen aangegaan.

Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
De boekwaarde van de netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar bestaan uit twee opgenomen kasgeldlening van resp.
€ 4.000.000 en € 3.500.000. De kasgeldlening van € 4.000.000 loopt t/m 1 september 2022 tegen een rentevergeding van -0,40%, de kasgeldlening van
€ 3.500.000 loopt t/m 1 februari 2022 tegen een rentepercentage van -0,40%
De overige netto vlottende schulden van € 6.746.000 zijn hieronder gespecificeerd.

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen

Waarborgen en garanties

Hieronder zijn de borgstellings- / gemeentegarantieverplichtingen opgenomen per 31 december 2021. Voor zover zich mutaties hebben voorgedaan buiten de reguliere aflossingen worden deze toegelicht.

Het saldo van de niet uit de balans blijkende waarborgen en gemeentegaranties kan als volgt worden gespecificeerd:

A. Rechtstreekse borgstellingen door de gemeente Best*

B. Achtervangborgstellingen Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW)*

* Toelichting achtervangborgstellingen WSW:
Vanaf 1 augustus 2021 wordt voor nieuwe borgstellingen voor de achtervang een verdeelsleutel op basis van de marktwaarde van de achtervang gehanteerd. Deze nieuwe risicoverdeling
is door de VNG vastgesteld. Voor de leningen die dateren van voor 1 augustus 2021 geldt nog het oude regime: een achtervang voor de gemeenten die borg staan voor een bepaalde
lening. Voor Best betekent dit dat de achtervang en daarmee de achtervangrisico's die wij lopen vergelijkbaar is met het verleden. Verwacht wordt wel dat bij achtervanggaranties vanaf
1 augustus 2021 er per saldo een groter aandeel dan in het oude regime wordt toegerekend aan ons.

C. Achtervangborgstelling in het kader van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG)*

* Toelichting achtervangborgstellingen NHG:
Tot en met 2010 was de gemeente tezamen met het rijk risicodrager bij verstrekkingen in het kader van de Nationale Hypotheek Garantie. Vanaf 2011 fungeert alleen het rijk als risicodrager. De achtervangconstructie die van toepassing is voor de gemeente Best (dus over het saldo leningen t/m 2010) werkt als volgt: allereerst worden schulden verhaald op de bezittingen van de schuldenaar en/of via een betalingsregeling. Als dit geen soelaas biedt, dan worden de buffers van de NHG aangesproken. Als de buffers van de NHG dalen onder een bepaald niveau zijn gemeente en het Rijk (ieder voor 50%) verplicht om renteloze leningen te verstrekken aan de stichting Waarborgfonds Eigen Woningen, die deze regeling uitvoert. De kans dat een beroep gedaan wordt op een gemeentelijke achtervang wordt minimaal geacht. De buffers van de stichting WEW worden door erkend kredietwaardigheidsbeoordelaars Moody's en Fitch voldoende geacht om de risico's op te vangen.

** Het saldo is verwerkt per 23-1-2021. De informatie over het saldo per 31-12-2021 komt omstreeks juni 2022 beschikbaar.

Eigen bijdrage op grond van de WMO

Bij het gebruikmaken van een voorziening, hulp in de huishouding of een financiële tegemoetkoming (persoonsgebonden budget) is op grond van de WMO een (mogelijke) bijdrage van de aanvrager verschuldigd. De wetgever heeft bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage wordt uitgevoerd door het CAK. De informatie van het CAK (om privacyredenen beperkt) is ontoereikend om als gemeente de juistheid op persoonsniveau en volledigheid van de eigen bijdragen als geheel te kunnen vaststellen. Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen op grond van de WMO geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dit betekent dat gemeenten geen zekerheden omtrent de omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen verkrijgen.

Overige verplichtingen
Financiële gevolgen van mogelijk juridische geschillen worden meegenomen in de actualisatie van de risico’s die benodigd zijn voor de berekening van het weerstandsvermogen.
Deze worden jaarlijks verwerkt in de programmabegroting.